وجوه تشابه حکیم ترمذی و ابن عربی در بحث ولایت

نویسندگان

  • ابوالفضل محمودی استادیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:

یکی از مهم ترین مباحث عرفان نظری،بحث ولایت است.شاید عامل اصلی پرداختن به این بحث معرفتی در عرفان اسلامی، ریشه در متون اسلامی به ویژه قرآن کریم دارد و همین امر موجبات تفاسیر متعددی را در دیدگاه مفسران فراهم آورده است.در این میان تفاسیر عرفانی نقش چشمگیری در تحول معنا و مفهوم و طرح بحث های متنوع در این زمینه داشته است. از جمله این دیدگاهها می توان به نظر حکیم ترمذی ،صوفی ایرانی قرن پنجم و دیدگاه ابن عربی ، پایه گذار مکتب عرفان نظری در قرن هفتم اشاره کرد.اهمیت این بحث در آن است که مشابهات اعتقادی و گفتاری قابل توجهی میان این دو صوفی به نام وجود دارد، به گونه ای که نمی توان تاثیرابن عربی را از دیدگاههای حکیم ترمذی نادیده گرفت یا انکار کرد.طرح نظریه ی ضرورت نیاز به ولی و ولایت ،مفهوم تفاضل ولایت بر نبوت،ویژگیهای ولی حق الله و بالاخره مفهوم و مصداق ختم نبوت و ختم ولایت از مباحث کلیدی بحث ولایت است که به دلیل اهمیت خاص آنها ،سعی در بررسی این مباحث از نظر حکیم ترمذی و ابن عربی شده است تا هم نظر این دو را جویا شده هم به میزان مشابهات اعتقادی ایشان اشاره گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی ولایت از دیدگاه حکیم ترمذی و ابن عربی

چکیده یکی از موضوعات مهم و اساسی در عرفان و تصوف اسلامی، موضوع ولایت است؛ اگرچه این موضوع ریشه در قرآن و حدیث دارد؛ اما طرح این موضوع به صورت مدوّن و در قالب یک نظریه در قرن سوم هجری و با تألیف کتاب سیره الاولیاء توسط حکیم ترمذی صورت گرفت. نظریات حکیم در موضوع ولایت الگویی برای عرفا و صوفیه در دوره های بعد شد و برآنها تأثیر نهاد. از مهمترین این عرفا، ابن عربی از عرفای بزرگ تصوف اسلامی در قرن هف...

بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن عربی در متون منثور عرفانی

The newfound term “Wilāyat Takwīnī (Ontological Guardianship) has its origin in opinions of early Sufis. This paper has written by descriptive analytical method, Based on mystic’s works that has shown that Hakim Termezi (295or 300 A.H.) was the first Sufi who brought up the issue of “Wilāyat Takwīnī” without any philosophical ideas. The Sufis since him, such as: Tousi (378 A.H.), Kilābādhī...

متن کامل

بازتاب نظریات عرفانی حکیم ترمذی در آثار ابن عربی

در این جستار، ضمن بیان دغدغه های مشترک حکیم ترمذی و ابن عربی حول مسائلی نظیر حکمت، ولایت، تأویل و منازل قرب، به دیدگاه هایی که نخستین بار حکیم ترمذی مطرح نموده و ابن عربی برمبنای آن ها نظریه پردازی کرده، اشاره شده است. مفاهیمی مانند منازله، مُلک الملک، عبودت و ختم ولایت در آثار حکیم ذکر شده و ابن عربی به شرح آن ها پرداخته است. همچنین، طرح بحث از اجزای نبوت و تحدث برای ابن عربی زمینه ساز پیدایش ا...

متن کامل

بررسی وجوه تشابه و تفاوت جنبشهای عربی در کشورهای خاورمیانه

از اواخر سال 2010 در خاورمیانه و شمال آفریقا و در جهان عرب جریانهایی آغاز شده، که برخی از آنها به وقوع انقلاب در کشورهایی مانند تونس، مصر و لیبی انجامید و در برخی کشورها مانند یمن و بحرین، در حال وقوع و شکلگیری است. این موضوع توجه بسیاری از صاحبنظران و تحلیلگران در داخل و خارج منطقه را به خود معطوف داشته است؛ این تحولات دومینووار که از آن تحت عنوان «بهار عرب» یاد میشود، برای منطقه خاورمیانه و ش...

متن کامل

ولایت در آثار حکیم ترمذی و شاه نعمت الله ولی

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : ولایت از مهمترین بحث های مطرح شده در شریعت اسلام می باشد که از دیدگاه شیعه تنها مختص به اهل بیت علیهم اسلام است. بحث ولایت از دیدگاه اهل تسنن متفاوت از این دیدگاه می باشد. اما این تفاوت معنی از طرف این دو دیدگاه در بحث عرفان به اشتراک می رسد و هر دو گروه عرفای شیعه و سنی در مقام انسان کامل و ولی به نقطه مشترکی می رسند که ...

15 صفحه اول

معرفت نزد حکیم ترمذی

حکیم ترمذى (ف. ٢٨٥ق)، به‌مثابۀ یک عالم و اندیشمند آگاه به زمان‌، در فرهنگ حاکم و علوم زمانۀ خود آسیب‌هایى را تشخیص داد و درصدد بود با نظریۀ خاص خود در معرفت‌، راهى براى رهایى ارائه کند‌. ترمذى این مسیر را، هم در جهت سلبى و نقد عالمان و علوم زمانه و هم در جهت ایجابى و مطرح کردن الگوى مطلوب و تمام‌عیار از معرفت، به‌جد پى گرفت و پنج اثر را در موضوع علم و معرفت تألیف کرد‌. ترمذى در مقام نقد دعاوى م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 65

صفحات  29- 44

تاریخ انتشار 2015-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023